Skip to main content
Γρηγορίου Λαμπράκη 36, 16674 – Γλυφαδα (+30) 210 9615860

Διατροφογενετική & Διατροφογενομική

Η Διατροφογενετική
& η Διατροφογενομική είναι:

  • το επιστημονικό πεδίο όπου η παραδοσιακή διατροφική έρευνα συναντά τη νέα DNA γνώση
  • η μετάβαση από την κλασική στη μοριακή διατροφή με τη δημιουργία εξατομικευμένων προγραμμάτων τρόπου ζωής (lifestyle) και διατροφής ακριβείας.
  • ένα βήμα πιο κοντά στην έγκαιρη πρόληψη κοινών, πολυπαραγοντικών ασθενειών.

Το νέο αυτό επιστημονικό πεδίο της Διατροφογενετικής και της Διατροφογενομικής ή και Διατροφής ακριβείας (Precision Nutrition) είναι πλέον το παρόν της διατροφικής έρευνας για την πρόληψη των διατροφο-εξαρτόμενων ασθενειών. Μας προσφέρει πλέον το μοναδικό προνόμιο του να χρησιμοποιείς τη γνώση της γενομικής και γενετικής για την διατροφική πρόληψη πολυπαραγοντικών ασθενειών. 

Nothing in life is to be feared, it is only to be understood.
Maria Skłodowska-Curie (1867 – 1934)

Η Διατροφογενετική & η Διατροφογενομική
Δες τα προγράμματά μας

Η Διατροφογενετική και η Διατροφογενομική αλληλο-συμπληρώνονται

Η Διατροφογενετική & η Διατροφογενομική είναι δύο συνεργαζόμενα επιστημονικά πεδία, που στην πραγματικότητα αποτελούν τις δύο πλευρές του ίδιου νομίσματος! Και τα δύο πεδία εξετάζουν τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των γονιδίων μας, των διατροφικών συνηθειών μας και της κατάστασης της υγείας μας.

Η Διατροφογενετική και η Διατροφογενομική αλληλοσυμπληρώνονται μεν, αλλά οι πληροφορίες που λαμβάνουμε από το κάθε πεδίο διαφέρουν σημαντικά και δεν είναι πάντα κλινικά εφαρμόσιμες.

Ξεκινώντας από το 2001, με την ολοκλήρωση της αποκωδικοποίησης του ανθρώπινου γονιδιώματος, του DNA δηλαδή, πολύτιμα, νέα δεδομένα παρουσιάστηκαν σε επιστήμονες όλων των ειδικοτήτων με τη μοναδική ευκαιρία διερεύνησης των αλληλεπιδράσεων μεταξύ των γενετικών και γενομικών πληροφοριών, και των περιβαλλοντικών παραγόντων, όπως είναι η διατροφή.

Το ONE SIZE δεν ταιριάζει σε ΌΛΟΥΣ.

Η Διατροφογενετική & η Διατροφογενομική απαντούν στα ερωτήματα της διαφορετικότητας μεταξύ των ατόμων όταν δέχονται το ίδιο διατροφικό ερέθισμα, π.χ. την ίδια δίαιτα.

Η Διατροφογενετική & η Διατροφογενομική συμβάλλουν στην κατανόηση όλων των διαφορετικών ατομικών αντιδράσεων, που παρατηρούνται όταν διαφορετικοί άνθρωποι υποβάλλονται στην ίδια διατροφική θεραπεία. Γιατί δεν χάνω βάρος με την ίδια δίαιτα; Γιατί εμένα με πειράζει το γάλα και ο καφές ενώ η γλουτένη όχι;

Η Διατροφογενετική & η Διατροφογενομική στοχεύουν στην:

  • Αναβάθμιση των γνώσεων που αφορούν το σώμα μας, τη λειτουργία του και τη μακροβιότητά του. 
  • Πρόληψη διατροφο-εξαρτόμενων ασθενειών εγκαίρως.
  • Ανάπτυξη επακριβούς, εμπεριστατωμένης και εξατομικευμένης διατροφικής θεραπείας.
  • Συνεισφορά στην δημόσια υγεία

Ο καθένας μας είναι μοναδικός και οφείλουμε να δώσουμε στον εαυτό μας την εξατομικευμένη παρόληψη και θεραπεία, που του αξίζει.

Πώς η διατροφογενετική εξετάζει τη γενετική μας προδιάθεση;

Η γενετική μας προδιάθεση «μετριέται» με πολυάριθμους γενετικούς δείκτες, κυρίως όμως από τους λεγόμενους Πολυμορφισμούς μόνο μίας νουκλεοτιδικής βάσης (Single Nucleotide Polymorphisms, SNPs) οι οποίοι δεν αλλάζουν κατά τη διάρκεια της ζωής μας.

Γεννιόμαστε με αυτούς και αποτελούν το γενετικό μας αποτύπωμα. Τα SNPs ορίζουν την ορθογραφία, τη στίξη και τη σύνταξη του βιβλίου της ζωής μας, που ονομάζεται DNA. Αλλαγές στα SNPs σημαίνουν και αλλαγές στον τρόπο γραφής του DNA μας. Σημαίνει ορθογραφικά και συντακτικά λάθη αλλά και διαφορετικά σημεία στίξης.

Ας σκεφτούμε, για παράδειγμα τις αγγλικές λέξεις: FIT και FAT.

FIT και FAT

Μια απλή αλλαγή του γράμματος «I» με το γράμμα «A», είναι ικανή να αλλάξει όλο το νόημα της λέξης. Από την άλλη, ας σκεφτούμε μια γυναίκα που το όνομα της είναι ΑΝΝΑ. Η γυναίκα θα ανταποκρίνεται όταν ακούει το όνομά της ακόμα και αν αυτό είναι γραμμένο με ένα ή με δύο Ν. Σε αυτή την περίπτωση η αλλαγή σε ένα γράμμα έχει αμελητέα επιρροή στην έννοια της λέξης. Με ανάλογο τρόπο λειτουργούν και οι αλλαγές γραμμάτων στα SNPs, που φέρει ο καθένας μας.

ΑΝΑ ή ΑΝΝΑ

Η Διατροφογενετική εντοπίζει και αναλύει ποια είναι εκείνα τα «γράμματα» που είναι ικανά να επιφέρουν σημαντικές αλλαγές στην «ορθογραφία» της γενετική μας προδιάθεσης και στα οποία οι διατροφικές συνήθειες και οι αλλαγές στον τρόπο ζωής μας μπορούν να έχουν ρόλο «συντάκτη».

Τι εξετάζει η διατροφογενετική;

Η Διατροφογενετική εξετάζει αποκλειστικά εκείνα τα SNPs που έχει ο καθένας μας που σχετίζονται με τη διατροφή και τον τρόπο ζωής. Εντοπίζει και αναλύει δηλαδή την ατομική, γενετική μας προδιάθεση που είναι υπεύθυνη για τη διαφορετικότητα και μοναδικότητά μας στον τρόπο που απορροφάμε, μεταβολίζουμε και χρησιμοποιούμε τα  διάφορα θρεπτικά συστατικά. Τα SNPs δεν αλλάζουν κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Η αλληλουχία του DNA μας δηλαδή δεν αλλάζει.

Τι εξετάζει η διατροφογενομική;

Η Διατροφογενομική (ή διατροφογενωμική) εξετάζει το πως η έκφραση των γονιδίων μας στο σύνολο τους επηρεάζεται από τη διατροφή και τις συνήθειές μας. Η έκφραση των γονιδίων, σε αντίθεση με την αλληλουχία του DNA μας, μπορεί να αλλάξει κατά την διάρκεια της ζωής μας. Οι εξωγενείς και περιβαλλοντικοί παράγοντες είναι αυτοί που διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην κατεύθυνση και ένταση αυτής της αλλαγής. Θετική ή αρνητική. Κακή ή καλή. 

Κλείσε ραντεβού
Τί ΔΕΝ είναι η Διατροφογενετική & η Διατροφογενομική

Τι ΔΕΝ είναι η Διατροφογενετική
& η Διατροφογενομική

  • δεν είναι ένα «θαύμα» ή άλλη μια μαγική δίαιτα

  • δεν δίνουν ένα άμεσο και γρήγορο αποτέλεσμα, αλλά μια μακροπρόθεσμη και σταθερή πρόληψη

  • δεν είναι ένα απαγόρευση φαγητού αλλά βελτιστοποίηση αυτού

  • δεν είναι “τυφλοσούρτης” για εύκολες και γρήγορες λύσεις.

Ποιές οι διαφορές μεταξύ της δράσης της διατροφής και των φαρμάκων;

Τα αποτελέσματα της διατροφογενετικής & της διατροφογενομικής δεν μπορούν να συγκριθούν και δεν θα πρέπει να συγχέονται με αυτά της φαρμακογενετικής και φαρμακογονιδιωματικής για μια πληθώρα  διαφορών που χαρακτηρίζουν τους δύο κλάδους και πηγάζουν από τις διαφορές μεταξύ διατροφής και φαρμάκου.

  • Η διατροφική έρευνα αναλύει και λαμβάνει υπόψη συνεχώς την περιπλοκότητα και την ποικιλία των διατροφικών συστατικών που λαμβάνουμε καθημερινά, σε αντίθεση με τη φαρμακολογική θεραπεία η οποία πραγματεύεται απόλυτες, καθαρές και συνθετικές ουσίες, σε συγκεκριμένες δόσεις και διάρκεια.

  • Tα θρεπτικά συστατικά, που λαμβάνουμε καθημερινά από τα τρόφιμα, σε αντίθεση με τα φάρμακα, μπορούν να καταναλωθούν σε μεγάλες ποσότητες, χωρίς να γίνονται τοξικά.

  • Τα θρεπτικά συστατικά των τροφίμων επιδρούν στον ανθρώπινο οργανισμό συνεργιστικά, σταδιακά και με τρόπο συσωρευτικό, κατά την διάρκεια της ζωής μας, σε αντίθεση με τα φάρμακα.

Πώς ξεκίνησε η διατροφογενετική έρευνα;

Ξεκινώντας από το 2001, με την ολοκλήρωση της αποκωδικοποίησης του ανθρώπινου γονιδιώματος, του DNA δηλαδή, πολύτιμα, νέα δεδομένα παρουσιάστηκαν σε επιστήμονες όλων των ειδικοτήτων με τη μοναδική ευκαιρία διευρεύνησηςτων αλληλεπιδράσεων μεταξύ των γενετικών και γενομικών πληροφοριών, και των περιβαλλοντικών παραγόντων, όπως είναι η διατροφή.

Το ανθρώπινο γονιδίωμα σε νούμερα

Το ανθρώπινο γονιδίωμα αποτελείται από, περίπου, 2,9 δισεκατομμύρια νουκλεοτίδια ή 30.000 γονίδια, μέρος των οποίων εμπλέκεται σε μεταβολικά μονοπάτια. Τα περισσότερα γονίδια, που έχουν χαρακτηριστεί μέχρι τώρα, δεν ευθύνονται άμεσα για σύνθετες ασθένειες, αλλά κυρίως ενισχύουν την γενετική ευαισθησία και την προδιάθεση που έχουμε για αυτές. Ένα μεγάλο εύρος βιοχημικών και μοριακών μηχανισμών εμπλέκονται σε αυτή την προδιάθεση.

Η γενετική επανάσταση και η διατροφή

Με την γενετική επανάσταση του 21ου αιώνα διευκολύνθηκε η μελέτη των γονιδίων στα πλαίσια της διατροφής και των διατροφικών συνηθειών και με αυτό τον τρόπο δημιουργήθηκε η διατροφογενετική και η διατροφογενομική ως νέος επιστημονικός κλάδος. Η σχέση μεταξύ των γονιδίων και διατροφής ήταν ανέκαθεν θεμελιώδης για την ανθρώπινη υγεία και η αλληλεπίδραση τους έχει αποτελέσει αναπόσπαστο στοιχείο της ανθρώπινης εξέλιξης.

Η συνεχής «συνομιλία» μεταξύ γονιδίων και διατροφής βοήθησε την ανθρωπότητα να προσαρμοστεί και να καταναλώνει συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά κατά τη διάρκεια της εξέλιξής της υιοθετώντας κάθε φορά και συγκεκριμένα διατροφικά πρότυπα. Η προσαρμογή αυτή έχει βοηθήσει τους ανθρώπους να επιβιώσουν και να εξελίσσονται. Για παραδείγμα, το πώς ένα τρόφιμο ή ένα συστατικό τροφίμου μπορεί να επηρεάσει την κατάσταση της υγείας των ανθρώπων είναι γνωστό εδώ και αρκετό καιρό.

Η λακτόζη, η γλουτένη, η φάβα

Η αιμόλυση που ενδέχεται να συμβεί μετά την κατανάλωση φάβας, σε άτομα με ανεπάρκεια του ενζύμου της αφυδρογονάσης της 6-γλυκόζης, ή τα διατροφικά προβλήματα των ατόμων που έχουν γενετικά αποδεδειγμένη δυσανεξία στην λακτόζη ή εντεροπάθειες οφειλόμενες στην ευαισθησία στην γλουτένη, είναι μερικές από τις πιο κοινές περιπτώσεις. Η διατροφή αποσκοπεί στην επίτευξη της ισορροπίας μεταξύ πολλών μεταβολικών διαδικασιών προκειμένου να διατηρηθεί η ομοιόσταση και να προαχθεί η υγεία.

Η διατροφή διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην πρόληψη και την ανάπτυξη πολλών πολύπλοκων και χρόνιων ασθενειών. Παρόλο που μπορεί να έχουμε γενετική προδιάθεση να νοσήσουμε ή να είμαστε προστατευμένοι από μια ορισμένη ασθένεια ή κατάσταση, ο τρόπος ζωής μας είναι αυτός που θα καθορίσει το κατά πόσο θα νοσήσουμε ή όχι. Για παράδειγμα, επιστημονικά αποτελέσματα μας επιβεβαιώνουν ότι μπορούμε να μειώσουμε τυχόν κληρονομούμενο κίνδυνο για διαβήτη, καρδιαγγειακή νόσο ή παχυσαρκία, κάνοντας υγιεινές επιλογές από πολύ μικρή ηλικία.

Τα εργαλεία της Διατροφογενετικής και Διατροφογενομικής

Ανάλογα το πού και πώς θέλουμε να εφαρμόσουμε τα ευρήματα της Διατροφογενετικής και Διατροφογενομικής επιστήμης οφείλουμε να επιλέγουμε και διαφορετικά εργαλεία. Μονάχα ο εξειδικευμένος επαγγελματίας υγείας έχει τη γνώση να επιλέξει ποια από αυτά θα χρησιμοποιήσει. Παρακάτω αναφέρονται τα πιο κοινά.

Ο φαινότυπος

Ο φαινότυπος είναι ουσιαστικά ή «φωτογραφία» του οργανισμού την παρούσα στιγμή και περιλαμβάνει δεδομένα από το μεταβολισμό του σώματος, καθώς επίσης και κλινικά και επιδημιολογικά στοιχεία διαθέσιμα για το εκάστοτε συστατικό ή μοντέλο διατροφής. Τα αποτελέσματα από μελέτες διατροφογενετικής και διατροφογενομικής πρέπει πάντα να αναλύονται παράλληλα με κλινικά αυτά στοιχεία. 

Η βιοπληροφορική

Η χρήση των εργαλείων της βιοπληροφορικής είναι απαραίτητο εργαλείο διατροφογενετικής και διατροφογενομικής προκειμένου να συνδεθούν μεταξύ τους τα δεδομένα από το γονιδίωμα, το πρωτέωμα, τους μεταβολίτες κτλ. Αποτελεί βασική πρόκληση στο χώρο της διατροφογενετικής και διατροφογενομικής δεδομένου ότι απαιτεί βασικές γνώσεις που οι επαγγελματίες υγείας δεν διδάσκονται πάντα στα προπτυχιακά τους μαθήματα. Τα εργαλεία της βιοπληροφορικής είναι απαραίτητα για την ερμηνεία των αλλαγών στα γονίδια που σχετίζονται με συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά ή διατροφικά μοντέλα, με ακόμα άγνωστη λειτουργία. 

Η λειτουργική ομοιότητα

Η ομαδοποίηση γονιδίων με βάση την λειτουργική ομοιότητα τους μπορεί να βοηθήσει ώστε να ενισχυθεί η βιολογική ερμηνεία σε μεγάλες λίστες γονιδίων. Έχει επίσης αποδειχθεί ότι τα γονίδια που συνδέονται με ασθένειες τείνουν να αλληλοεπιδρούν μεταξύ τους και να εμφανίζουν σημαντική λειτουργική ομαδοποίηση. Γονίδια που σχετίζονται, για παράδειγμα, με παρόμοιες δυσλειτουργίες φαίνεται να έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα για μια φυσιολογική αλληλεπίδραση μεταξύ των προϊόντων τους και παρουσιάζουν μεγαλύτερη λειτουργική ομοιότητα. Επιπλέον, πολλά “αρνητικά” γονίδια μπορεί να εξισορροπούνται από αντίστοιχα “θετικά” γονίδια.

Εργαστηριακές τεχνικές

Συνεπώς, συγκεκριμένες ασθένειες έχουν και ξεχωριστές λειτουργικές γονιδιακές ενότητες. Ανεπαίσθητες μεταβολές στο DNA μας μπορούν να μετρηθούν πλέον με εργαστηριακές τεχνικές ποσοτικοποίησης, όπως είναι οι μικροσυστοιχίες υψηλής πυκνότητας (microarrays), η πολυαλυσιδωτή αντίδραση πολυμεράσης πραγματικού χρόνου (RT-PCR) και φυσικά εξελιγμένες μεθόδους αλληλούχισης (sequencing).

Πώς γίνεται;

Κριτήρια επιλογής ενός αξιόπιστου διατροφογενετικού τέστ

Οι υψηλές προοπτικές, δυνατότητες και η καινοτομία της διατροφογενετικής είχε ως αποτέλεσμα να προσελκύσει γρήγορα την προσοχή και το ενδιαφέρον της αγοράς. Σήμερα, μπορεί κανείς εύκολα να βρει πολλές επιλογές αναλύσεων διατροφογενετικής, που υπόσχονται την «αποκάλυψη» όλης της γενετικής μας προδιάθεσης. Ωστόσο, θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή κατά την επιλογή ενός τέτοιου τεστ ή ανάλυσης.

Τα βασικά κριτήρια που θα πρέπει να πληρούνται ώστε ένα διατροφογενετικο τεστ να είναι έγκυρο και χρήσιμο είναι τα παρακάτω:

1. Η επιλογή των γονιδίων (γενετικών δεικτών) της ανάλυσης.

Πόσα και ποιά γονίδια (SNPs) αναλύονται; Το «όσο περισσότερα, τόσο καλύτερα» δεν ισχύει εδώ.

Για την επιλογή των SNPs που θα αναλυθούν θα πρέπει να τηρούνται οι αρχές της επιστημονικά τεκμηριωμένης Ιατρικής, υψηλού επιπέδου (Ι ή ΙΙ) για τα επιστημονικά στοιχεία. Σύμφωνα με αυτές τις αρχές οι τυχαιοποιημένες, ελεγχόμενες, διπλά-τυφλές, κλινικές δοκιμές παρέμβασης είναι αυτές που τεκμηριώνουν τα επιστημονικά στοιχεία και ακολουθούν σε κάποιο βαθμό, οι μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες (επίπεδο απόδειξης ΙΙ). Κάθε ένας από τις γενετικούς δείκτες που περιλαμβάνονται στα διατροφογενετικά τεστ και αναλύσεις θα πρέπει να υποστηρίζονται από ακλόνητες επιστημονικές αποδείξεις, σύμφωνα με την παραπάνω αρχή.

2. Πιστοποιήσεις εργαστηρίου

Η γονοτύπιση είναι η κύρια εργαστηριακή ανάλυση που πραγματοποιείται στις αναλύσεις διατροφογενετικής. Απαιτούνται πιστοποιημένες και επικυρωμένες διαδικασίες στο κάθε εργαστηριακό περιβάλλον όπου πραγματοποιείται η ανάλυση του γονότυπου. Το εργαστήριο θα πρέπει επίσης να έχει πιστοποιηθεί από επίσημους φορείς και να ελέγχεται περιοδικά για επιβεβαίωση και συμμόρφωση του.

3. Η ερμηνεία και επεξήγηση των αποτελεσμάτων

Κάθε ανάλυση ή τεστ διατροφογενετικής οφείλει να συνοδεύεται με λεπτομερή και εξατομικευμένη ερμηνεία προκειμένου να μπορεί να ωφελήσει το άτομο στην καθημερινή του διατροφική συμπεριφορά. Μια απλή παρουσίαση των εργαστηριακών αποτελεσμάτων δεν είναι αρκετή για την πλήρη κατανόηση και ερμηνεία του πολυδιάστατου νοήματος της διατροφογενετικής.

Απαιτείται στενή συνεργασία και καθοδήγηση από εξειδικευμένους επιστήμονες, ικανούς να «διαβάσουν» και να εξηγήσουν τα SNPs του κάθε ατόμου, και να λύσουν κάθε απορία και παρερμηνεία που πιθανόν να δημιουργηθεί. Κάθε διατροφογενετικό τεστ οφείλει να συνοδεύεται από εξατομικευμένη ερμηνεία, που παρέχουν μόνο ειδικά εκπαιδευμένοι και έμπειροι επαγγελματίες στον κλάδο της διατροφογενετικής.

Βελτίωσε τις διατροφικές συνήθειές σου μέσω του DNA

Θέλω περισσότερη γνώση

Η διατροφή είναι από τους λίγους περιβαλλοντικούς παράγοντες στον οποίο εκτιθέμεθα καθημερινά, και μάλιστα αρκετές φορές κάθε μέρα. Επιπλέον, αποτελεί τον μόνο περιβαλλοντικό παράγοντα, που έχουμε την επιλογή και δυνατότητα να ελέγξουμε πλήρως καθόλη την διάρκεια της ζωής μας. Από την στιγμή της γέννησης μέχρι και τον θάνατο. Η διατροφή όμως εμπλέκεται και στην παθογένεια και στην προδιάθεση για πολύ-γονιδιακών και πολυπαραγοντικών ασθενειών.

Η διατροφογενετική και διατροφογενομική βλέπει τα θρεπτικά συστατικά ως αγγελειοφόρους, που μεταφέρουν μηνύματα σε μοριακό επίπεδο. Τα κύτταρα ανιχνεύουν αυτά τα μηνύματα και τα μεταφέρουν, επηρεάζοντας ολόκληρη τη μεταγραφή γονιδίων,παραγωγή πρωτεϊνών, και κατά επέκταση την παραγωγή μεταβολιτών. Η μοριακή δομή του κάθε θρεπτικού συστατικού καθορίζει το συγκεκριμένο μήνυμα που μεταφέρεται καθώς επίσης και το συγκεκριμένο μοριακό μονοπάτι που θα επηρεάσει. Ακόμα και μία μικρή δομική αλλαγή (π.χ κορεσμένο αντί μονοακόρεστο λιπαρό οξύ ή χοληστερόλη αντί φυτοστερόλη) έχει μεγάλη επίδραση στην ενεργοποίηση των επηρεαζόμενων μονοπατιών.

Αν είσαι επαγγελματίας υγείας που θέλει να εκπαιδευτεί στη διατροφογενετική, ενημερώσου για το εντατικό σεμινάριο μας.

Αν είσαι άτομο που ενδιαφέρεται να κατανοήσει σε βάθος το νόημα αυτής της νέας επιστήμης, σου προτείνουμε το βιβλίο “Το DNA στο πιάτο σου“, της Δρ.Βαλεντίνης Κωνσταντινίδου που θα βρεις εδώ. 

Θέλω περισσότερη γνώση
Χρόνιες και πολυ-παραγοντικές ασθένειες

Χρόνιες και πολυ-παραγοντικές ασθένειες

Οι χρόνιες ασθένειες

Η μεγάλη πλειοψηφία των πολυπαραγοντικών ασθενειών είναι κυρίως οι χρόνιες ασθένειες. Αυτές χαρακτηρίζονται από περίπλοκους φαινότυπους (δηλαδή κλινική εικόνα) ενώ πολυάριθμα είναι τα γονίδια που ευθύνονται για την εμφάνιση και ανάπτυξη τους. Συνεπώς, δεν μπορούμε να «κατηγορήσουμε» μόνο ένα γονίδιο για αυτές, ούτε και ανήκουν στην κατηγορία των γενετικών διαταραχών ή/και μονο-γονιδιακών ασθενειών όπου ένα γονίδιο ευθύνεται για μία ασθένεια.

Η διατροφή και ο τρόπος ζωής μας είναι βασικά συστατικά στην πρόληψη αυτών χρόνιων ασθενειών.

Οι πολυπαραγοντικές ασθένειες

Οι πολυπαραγοντικές ασθένειες συνήθως είναι και πολύ-γονιδιακές ασθένειες, όπως για παράδειγμα είναι oι καρδιαγγειακές ασθένειες (CVD), η παχυσαρκία και ο Σακχαρώδης διαβήτη Τύπου 2 (T2DM). Οι CVD ασθένειες ηγούνται τις αιτίες θανάτου στην βιομηχανοποιημένες περιοχές. Πρόσφατα δεδομένα δείχνουν ότι οι CVD ευθύνονται για περισσότερους από 12×106 θανάτους ετησίως, και αποτελούν διαταραχές όπου πολλαπλά γονίδα και παράγοντες κινδύνου συνδυάζονται για να καθορίσουν την πορεία της ασθένειας. Οι πολυπαραγοντικές ασθένειες χρειάζονται για να εξελιχθούν απαιτούν πολυάριθμους παράγοντες και/ή εξωτερικές συνθήκες να συνυπάρχουν στο ίδιο άτομο, προτού εμφανιστούν.

Η ολιστική αντιμετώπιση

Οι πολύπλοκες, πολυπαραγοντικές και χρόνιες ασθένειες απαιτούν μια βελτιωμένη ολιστική αντιμετώπιση από τα πρώτα στάδια τους ώστε να επιτευχθεί η αποτελεσματική πρόληψη αλλά και θεραπεία.

Η περίπλοκη φύση αυτών των ασθενειών περιλαμβάνει την αλληλεπίδραση πολλών μηχανισμών, σε μοριακό επίπεδο, που είναι διαφορετική για το κάθε άτομο. Η επιστήμη της διατροφογενετικής και διατροφογενομικής διερευνάει λεπτομερώς την πολλαπλή συνέργεια μεταξύ θρεπτικών συστατικών και γενετικών ευαισθησιών χωρίς να επικεντρώνεται σε μια απάντηση «στόχο», κάτι που συμβαίνει συνήθως με την φαρμακευτική αγωγή.

Το «βάρος» που ασκούν οι γενετικοί και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες σε κάθε ασθένεια και σε κάθε άτομοείναι ένα τελείως εξατομικευμένο ζήτημα και ο κατάλληλα εκπαιδευμένος επαγγελματίας υγείας οφείλει να βάζει στο κέντρο το άτομο και όχι μόνο την πάθηση. Αυτός είναι άλλωστε και ο ορισμός της ανθρωποκεντρικής, ολιστικής προσέγγισης.

Ο καθένας μας αξίζει μια, όχι μόνο εξατομικευμένη, αλλά και επακριβή θεραπεία, όταν πρόκειται για πολυπαραγοντικές ασθένειες.

Συνεχιζόμενη έρευνα

Μεγάλοι διεθνείς και εθνικοί ερευνητικοί οργανισμοί διατροφογενετικής και διατροφογενομικής δομούνται για να αντιμετωπίσουν από κοινού τις νέες επιστημονικές προκλήσεις. Η επιτυχία τους βασίζεται στην προσπάθεια συνεργασίας μεταξύ επιστημόνων από διαφορετικούς κλάδους, όπως, μεταξύ άλλων, της διατροφής, μοριακής βιολογίας, βιοιατρικής, γενομικής, βιοπληροφορικής.

Όπως κάθετι καινούριο στη βιοιατρική έρευνα, απαιτεί συνεχή επιβεβαίωση, διόρθωση αλλά και νομική και ηθική θεσμοθέτηση προκειμένου να φτάνουν μόνο τα οφέλη του στο ευρύ κοινό. 

Life is like riding a bicycle. To keep your balance you must keep moving.
Albert Einstein (1879–1955)

Δρ. Βαλεντίνη Κωσταντινίδου
Κλείσε ένα 30λεπτο, δωρεάν, ενημερωτικό ραντεβού
με τη Δρ. Βαλεντίνη Κωνσταντινίδου
Κλείστο τώρα!